آشنایی با المانهای ساندویچ پانل

نظر به اینکه این کشور روی یکی از کمربندهای فعال زمین لرزه در جهان قرار دارد لذا ایجاد سازه های مقاوم و امن از اولویت خاصی برخوردار است . بررسی نیاز کشور به واحدهای مسکونی نشان می دهد که با توجه به بافت جوان نیروی انسانی هر ساله به حدود ۶۰۰۰۰۰ واحد مسکونی جدید نیاز هست که روشهای سنتی ساخت جوابگوی بخش محدودی از این نیاز می باشد .

علاوه بر نیازهای جدید ، کیفیت ضعیف ساخت باعث استهلاک سریع ساختمانهای موجود شده که این امر باعث افزایش نیاز به ساختمان سازی جدید می شود ؛ همچنین به مقوله مقاوم سازی سازه های موجود نیز باید توجه لازم مبذول گردد .

. با توجه به نیازهای وسیع ذکر شده و لزوم بهبود کیفیت تولید ساختمان همانطور که در غالب کشورهای بزرگ نیز متداول است باید روشهای تولید صنعتی ساختمان بطور جدی مورد توجه قرار گیرد . یکی از این فنون مطرح شده در دو دهه اخیر استفاده از صفحات ساندویچی متشکل از دو لایه بتن مسلح با شبکه جوش شده و یک لایه پلی استایرن است که در برخی طرحهای ساخت مسکن در ایران به کار گرفته شده است .

در این مقاله سعی بر این بوده که بیشتر با ضوابط آئین نامه ای اجرای این نوع ساختمانها آشنا شویم و برای تکمیل بحث ، فیلم مستندی از نحوه اجرای عملـی چنین ساختمانهایی تهیـه و ضمیمه ایــن بحث کرده ایم . اگر توجه کافی به مجموعه ایـن پروژه شود متوجــه خواهیم شد کــه بعضی از بحث های آئین نامه ای بطورکامل در اجرا پیاده نمی شود که دلایل متعددی از جمله محدودیت های اجرایی و غیره دارد .

كاربرد پانل‌های ساندویچی كامپوزیتی در ایران و جهان

خواص مناسب پانل‌های ساندویچی كامپوزیتی، این قبیل محصولات را به عنوان گزینه‌های مناسب در ساختمان‌سازی مطرح ساخته است. طی سال‌های اخیر فعالیت‌های اندكی جهت تولید این پانل‌ها در بازار ساختمان كشور مشاهده شده است. با این وجود هنوز پتانسیل‌های استفاده نشدة بسیاری جهت به‌كارگیری این قبیل پانل‌ها در شهرهای بزرگ كشور كه با معضل كمبود فضا روبرو هستند وجود دارد. مطلب زیر كه برگرفته از مأخذ ذكر شده در انتهای مطلب می‌باشد، به بیان تجربه چند كشور جهان و دلایل عدم استقبال از پانل‌های ساندویچی در كشور می‌پردازد:

اروپا و آمریكا

استفاده از دیواره‌ها و پانل‌های ساندویچی طی سال‌های گذشته در اروپا و آمریكا رشد روزافزونی یافته است. این دیواره‌ها كه برای ساخت خانه‌های پیش‌ساخته طراحی شده‌اند، به دلیل داشتن مزایایی از قبیل دوام و عملكرد محیطی خوب وزن كم قابلیت مونتاژ سریع و افزایش راندمان انرژی در ساختمان مورد توجه بسیاری از پیشتازان صنعت ساختمان‌سازی قرار گرفته‌اند.

به عنوان مثال شركت تكنولوژی‌های پیشرفته ساختمان، به منظور ترویج نوآوری در صنعت ساختمان آمریكا كمك مالی را به ارزش 1.1 میلیون دلار به 6 پروژه صنعتی اعطا كرده است. یكی از برندگان این بورس‌ها، یك شركت تولید كنندة پانل‌های كامپوزیتی روكش‌دار است. این پانل‌ها برای نصب به كمك زایده‌هایی در هم قفل می‌شوند.

طبق اظهارات این شركت حتی اگر یك كارگر ساختمانی‌ ناوارد به مونتاژ این پانل‌ها گماشته شود ساخت یك خانه 110 متر مربعی با سه اتاق خواب و دو حمام از این پانل‌ها، بیش از یك روز طول نمی‌كشد. قیمت خانه ساخته شده با این مواد با احتساب كل هزینه سرویس آشپزخانه سیم كشی، لوله‌كشی سیستم گرم كننده و لوازم برقی حدود 786 و 28 دلار تخمین زده شده‌است. آزمایشات نشان داده است كه این خانه‌ها حتی می‌توانند در برابر طوفان و زلزله نیز به خوبی مقاومت كنند.

هندوستان

استقبال از این نوع پانل‌ها منحصر به كشورهای توسعه‌یافته نمی‌شود. استفاده از ساختارهای كامپوزیتی ساندویچی در بسیاری از كشورهای آسیایی همچون تایلند و هند نیز مورد توجه قرار گرفته است. در هندوستان هیئت ارزیابی و پیش‌بینی تكنولوژی (TIFAC) كه عهده‌دار اجرای طرح توسعه و گسترش كامپوزیت‌های پیشرفته است، تولید و گسترش این گونه پانل‌های كامپوزیتی را به صورت جدی در دستور كار خود قرار داده است.

برای تولید پانل‌های ساندویچ، ابتدا الیاف طبیعی را طی فرآیند پالتروژن به شكل صفحات و روكش‌های مسطح شكل می‌دهند و سپس به كمك یك هستة فومی یا لانه‌زنبوری پانل‌های كامپوزیتی تولید می‌شوند. این پانل‌ها در ساخت بناها، سقف‌های كاذب و حتی در ساختار كرجی‌ها نیز مورد استفاده واقع شده‌اند. در كشور هند منابع فراوانی از الیاف طبیعی ارزا‌ن‌قیمت یافت می‌شود. این عامل باعث گردیده است تا هندوستان سرمایه فراوانی را صرف توسعة تكنولوژی كامپوزیت‌های الیاف طبیعی در صنعت ساختمان نماید.

ایران

رشد جمعیت در ایران و افزایش نیاز برای مسكن و فضای سكونت باعث شده است تا تقاضا برای هرچه كوچك‌تر، سریع‌تر و ارزان‌تر ساختن بنا افزایش یابد. رواج یافتن پارتیشن‌ها، سقف‌ها و دیوارهای كاذب در طی چند سال اخیر، موید این ادعاست.
طی سال‌های گذشته فعالیت‌هایی از سوی چند شركت كوچك و بزرگ برای ساخت پانل‌های ساندویچی صورت گرفته است. دیوارهای پیش‌ساختة تولید شده توسط موسسة ساختمان‌سازی "سپ" در حقیقت نوعی از ساختارهای ساندویچی محسوب می‌شود. پانل‌های ساندویچی تولید شده در این موسسه از یك هستة فومی و لایه‌های بتن ارمه تشکیل شده است.
همچنین ساختار دیواره‌های كیوسك‌ها درحقیقت نوعی ساختار ساندویچی با هستة شبیه به لانة زنبوری و لایه‌هایی از جنس فایبرگلاس است. مواردی از كاربرد فایبرگلاس در ساخت دیوار‌ه‌ها و سقف‌های كاذب را كه توسط كارگاه‌های كوچك تولید شده‌اند نیز در بازار می‌توان مشاهده كرد

دلایل عدم استقبال از پانل‌های ساندویچی در كشور (ایران)

عدم حضورگستردة پانل‌های ساندویچی در ساخت‌وساز كشور ما شاید بیش از همه متاثر از عوامل زیر باشد:

الف) قیمت بالا

مهم‌ترین دلیل این امر قیمت بالای فایبرگلاس در مقایسه با چوب و سایر مواد به كار رفته در تولید سقف‌ها و دیواره‌های كاذب است. از آنجا كه هم قیمت مواد اولیه و هم هزینة ساخت پانل‌ها (كه اغلب به روش پرهزینه و كند لایه چینی دستی تهیه می‌شوند) بالاتر می‌باشند، معمولاً استفاده از مواد سنتی متداول نظیر چوب به صرفه‌تر است.

ب)كیفیت ناكافی

عامل دوم را در عدم یكنواختی تولیدات وكیفیت سطح نه چندان زیبای این قبیل محصولات باید جستجو نمود. به دلیل ماشینی نبودن فرآیند تولید پانل‌های ساندویچی كامپوزیتی، معمولاً یكنواختی جنس محصول و كیفیت سطح مناسب قابل دستیابی نیست. از سویی بسیاری از محصولات متداول مانند صفحات چوبی یا صفحات MDF به كمك روكش‌هایی از جنس فرمیكا(HPL) شكل ظاهری بسیار زیبایی به دست می‌آورند كه برای مصرف‌كننده بسیار جذاب‌تر از سطح فایبرگلاس است.

ج)سرعت تولید پایین

دلیل دیگر، كندی روش‌های تولید این محصولات در كشور است. بسیاری از این قبیل محصولات در كارگاه‌های كوچك كه تكنولوژی تولید در آنها بسیار ابتدایی، كند و متكی به كارگر است تولید می‌شوند. بدیهی است كه نرخ تولید پایین و غیرماشینی بودن فرآیند ساخت این پانل‌های ساندویچی نمی‌تواند جوابگوی نیاز رو به گسترش بازار باشد.

د) پایین بودن سطح تكنولوژی

مجموعة این دلایل را می‌توان در پایین بودن سطح تكنولوژی تولید پانل‌های كامپوزیتی در ایران خلاصه نمود. بالا بردن سطح تكنولوژی واحدهای تولیدی داخلی و انجام تحقیقات كاربردی می‌تواند گام مهمی در جهت ارتقای این قبیل محصولات كامپوزیتی در كشور محسوب شود. گرچه هم‌اكنون در

پلیمر و پتروشیمی ایران یك پروژة تحقیقاتی در زمینة توسعة كاربرد پانل‌های ساندویچی ساختمانی در كشور در حال اجرا است، اما پاسخگویی به بازار گستردة كشور نیازمند صرف تحقیقات و بودجة بسیار بیشتری است.