تاریخچه علم سلول شناسی

سلول شناسی یا به اصطلاح امروزی بیولوژی سلولی یكی از جوانترین شعب علوم زیستی است. در اواخر قرن نوزدهم به علت پیشرفتهای شایان توجهی كه در این رشته به عمل آمد آن را به عنوان یك شعبه جداگانه از علم بیولوژی در نظر گرفتند. بدون شك مطالعات اولیه درباره سلول با استفاده از میكروسكپ نوری صورت گرفته و سپس میكروسكوپ با فاز متضاد و سرانجام میكروسكپ الكترونی ساختمان های درونی سلول را به طور نسبتاً دقیق روشن ساخته اند. لغت سلول كه از كلمه لاتینی Cella به معنی فضای میان تهی گرفته شده برای اولین بار در سال 1665 توسط رابرت هوك Robert Hooke به حفرات كوچكی كه ضمن مطالعه ساختمان چوب پنبه كه توسط عدسی های بزرگ كننده دیده می شد اطلاق گردید. این قبیل مطالعات بعدها به توسط دانشمندانی چون گرو Crew و مالپیگی Malpighi ادامه پیدا كرد ولی نامبردگان تنها موفق به مشاهده حفرات دیواره سلولزی گردیدند.

در سال 1674 لیون هوگ Leewenhoek به عكس دانشمندان قبل سلول هائی را كه به طور آزاد و جدا از یكدیگر قرار گرفته بودند كشف و مورد بررسی قرار داد، وی بخصوص به وجود هسته در بعضی از گلبوهای قرمز جوان پی برد و از آن به بعد تابیش از یك قرن این مختصر، تنها اطلاعاتی بود كه درباره سلول دانسته شده است.

تئوری سلولی:

مبدا بیولوژی سلولی را مربوط به برقراری تئوری سلولی می دانند و این موضوع عبارت از این است كه كلیه موجودات زنده اعم از حیوانات و گیاهان از سلول و یا محصولات سلولی تشكیل یافته اند.

این نظریه در نتیجه تحقیقات متعددی كه از ابتدای قرن نوزدهم به توسط دانشمندانی چون میربل 1802، اوكن 1805، لامارك 1809، دوتروشه 1824، و تورپن 1826 صورت گرفت بیان گردید. در تعقیب كارهای محققین فوق گیاه شناس معروف شلایدن در سال 1838 و جانور شناس معروف شوان در اسل 1839 این نظریه را به طور دقیقی توجیه نمودند. در هر حال طبق این نظریه هر سلول از تقسیم سلول دیگری به وجود می آید. بعدا كه علم بیوشیمی پیشرفتهای چشمگیری نمود ثابت شد كه تشابهات اساسی و مهمی در تركیبات شیمیائی و فعالیت های متابولیكی تمام سلولها وجود دارد، همچنین مشخص شد كه عممل یك عضو مربوط به نتیجه فعالیتها و واكنش های این واحدهای سلولی است كه آن عضو را تشكیل داده اند.

پس از آنكه معلوم شد از اجتماع دو سلول جنسی یعنی اسپرماتوزوئید و اوول سلول تخم به وجود می ’آد و همین سلول است كه منشاء پیدایش یك فرد كامل می گردد، تئوری سلولی در علم جنین شناسی نیز مورد استفاده كامل قرار گرفت.

در سال 1831 بران مطالعاتی روی هسته سلول انجام داد و یاد آور شد كه هسته تركیب اساسی و ثابت سلول را تشكیل می دهد. در سال 1832 واگنر هستك را كشف نمود و دانشمندان دیگری چون دوژاردن، شولتز، پوركنژ و مول مطالعات خود را بر روی پروتوپلاسم تمركز دادند و اولین فرضیه سلول بر این اصل پایه گذاری شد كه سلول از توده ای به نام پروتوپلاسم تشكیل یافته كه بتوسط غشاء سلولی محدود می شود. قسمتی از پروتوپلاسم كه هسته سلول را احاطه می كند سیتوپلاسم و بقیه كه شامل خود هسته می شود اصطلاحاً كاریوپلاسم نامیده شد.

فایل ورد 9 ص